Fotowoltaika rolnicza, znana także jako agrowoltaika i Agri-PV, polega na jednoczesnym wykorzystywaniu gruntów zarówno do upraw, jak i pozyskiwania energii ze słońca. Przedrostek -Agro odnosi się do integracji infrastruktury rolniczej z systemem PV. Ta gałąź fotowoltaiki w Polsce nie została jeszcze rozpowszechniona na dużą skalę, jednak na świecie cieszy się już dużą popularnością. W niniejszym artykule wyjaśniamy, czym dokładnie jest agrofotowoltaika oraz czy w Polsce rolnicy decydujący się na agrowoltaikę mogą liczyć na dotacje.
Co to jest agrofotowoltaika?
Agrofotowoltaika to skuteczny sposób łączenia produkcji rolnej z produkcją energii. Otwiera nowe możliwości dla rolników, pozwalając im na bardziej efektywne wykorzystanie przestrzeni i zasobów naturalnych. Jest to również świetna szansa dla inwestorów, którzy współpracując z rolnikami, mogą zainstalować fotowoltaikę na gruntach rolnych, zwiększając tym samym wartości ziem. Agri-PV ma gwarantować podwójne korzyści – z upraw rolnych i produkcji energii.
W agrofotowoltaice kluczowe jest zaprojektowanie instalacji w taki sposób, aby zapewniała nasłonecznienie zarówno paneli, jak i upraw. Aby to osiągnąć, panele instaluje się na specjalnych konstrukcjach nad gruntami.
Agrowoltaika – zalety
Agrofotowoltaika gwarantuje rolnikom wiele korzyści. Dzięki niej mogą oni m.in.:
- zredukować wydatki na energię elektryczną, ponieważ będą ją produkować samodzielnie z odnawialnego źródła energii;
- uniezależnić się od wzrostu cen energii elektrycznej i dostawców energii;
- ograniczyć zanieczyszczenie środowiska i emisję gazów cieplarnianych poprzez zmniejszenie zużycia tradycyjnych źródeł energii;
- czerpać podwójne korzyści z jednej działki;
- pomóc w przeciwdziałaniu pustynnieniu obszarów rolniczych.
Należy również pamiętać, że dzięki agrofotowoltaice rolnik może osiągać wyższe zyski z produkcji rolnej. Panele fotowoltaiczne pozwalają uzyskać bardziej obfite, zdrowsze plony, gdyż chronią rośliny przed niekorzystnym działaniem gradu, silnego wiatru, intensywnych opadów, nadmiernego nasłonecznienia oraz zbyt niskich i wysokich temperatur. Dodatkowo panele pomagają też w gromadzeniu wody deszczowej i umożliwiają regulowanie okresu wegetacji, aby zbiór odbywał się w czasie najwyższej opłacalności.
Agrofotowoltaika w Polsce
Agrowoltaika w Polsce nadal jest stosunkowo mało znanym rozwiązaniem i niestety nadal nie została uregulowana prawnie. Obecnie farmy fotowoltaiczne można instalować tylko na gruntach rolnych niskiej jakości (klasa 4-6) i nieużytkach rolnych. W związku z tym niemożliwe jest umieszczenie instalacji na gruntach przeznaczonych pod uprawę.
Co mówią o agrofotowoltaice przepisy? Polskie prawo nie przewiduje tego typu podwójnego użytkowania gruntów. Są jednak instytucje, które podjęły się analizy efektywności agrofotowoltaiki. Jedna z eksperymentalnych farm zlokalizowana jest w Zgorzelcu. Kolejna taka konstrukcja ma znaleźć się w województwie zachodniopomorskim. Projekt jest realizowany przez Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie we współpracy z przedsiębiorstwem z Energia Pomorze.
Można mieć nadzieję, że sukcesy tych eksperymentów przyczynią się do rozwoju Agri-PV w Polsce.
Bariery rozwoju dla agrofotowoltaiki w Polsce
Główną barierą rozwoju agrofotowoltaiki w Polsce jest brak uregulowań prawno-podatkowych dla tego rodzaju inwestycji. Panele fotowoltaiczne można montować bez konieczności wyłączania z produkcji rolnej tylko na gruntach najgorszych klas pochodzenia mineralnego. Jeśli jednak rolnik zdecyduje się na wyłączenie ziemi z produkcji rolnej, straci szansę na uzyskanie dopłat bezpośrednich i będzie musiał liczyć się z dodatkowymi opłatami.
Aby uzyskać pozwolenie na system agrowoltaiczny, trzeba ustalić warunki planistyczne. Można je określić w oparciu o miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego lub decyzję o warunkach zabudowy. Konieczna jest też ocena oddziaływania na środowisko i zdobycie warunków przyłączenia instalacji fotowoltaicznej do sieci.
Fotowoltaika dla rolnika – jak sfinansować instalację fotowoltaiczną w sposób korzystny?
Wiadomo, że warto inwestować w agrofotowoltaikę. Dotacje w innych państwach są naprawdę korzystne. A jak wygląda sytuacja w Polsce? Otóż w naszym kraju warto rozważyć sfinansowanie paneli fotowoltaicznych dla rolników za pomocą leasingu. Umowa może obejmować pełną instalację fotowoltaiczną oraz magazyny energii i inwertery. Firmy leasingowe proponują leasing paneli dla rolników, stosując uproszczoną procedurę weryfikacyjną.
Rolnik ma również możliwość ubiegania się o dotację na fotowoltaikę w ramach programu Agroenergia NFOŚiGW. Dofinansowanie obejmuje instalacje o mocy 10-50 kW. Nabór wniosków trwa do 30 września 2025 roku lub do wyczerpania dostępnych środków.
Fotowoltaika dla rolnika – ZUEA Białowski
Nasza firma posiada specjalną ofertę dla osób prowadzących działalność rolniczą. Doskonale zdajemy sobie sprawę, jak ogromną część kosztów agrobiznesów stanowi energia elektryczna. Z tego względu dostarczamy wysokiej jakości sprzęt, który będzie niezawodnie produkował energię. Ponadto zapewniamy rolnikom profesjonalne doradztwo i wsparcie w procesie starania się o dotację z programu AgroEnergia.